Dưới đây là tổng hợp và phân tích của ông Bùi Văn Phi Long – Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH Đầu Tư Giao Dịch Hàng Hóa TVT, chi tiết các tin tức thị trường ngày 22/04/2025 dựa trên thông tin TVT đang có, kết hợp với bối cảnh kinh tế toàn cầu và các yếu tố liên quan:
1. Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung leo thang
Tình hình:
- Trung Quốc dừng mua dầu và khí đốt từ Mỹ: Đây là động thái trả đũa mạnh mẽ từ Bắc Kinh sau khi Mỹ áp thuế cao lên hàng hóa Trung Quốc (lên đến 145% theo một số nguồn). Trung Quốc cũng tuyên bố sẽ áp thuế 125% lên hàng hóa Mỹ, bao gồm nông sản, năng lượng và ô tô, có hiệu lực từ 10/4/2025.
- Tuyên bố cứng rắn: Trung Quốc cảnh báo sẽ trả đũa bất kỳ quốc gia nào ký thỏa thuận thương mại với Mỹ gây bất lợi cho họ. Điều này làm gia tăng căng thẳng địa chính trị, đặc biệt trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại với Nhật Bản cũng bế tắc khi Tokyo từ chối toàn bộ yêu cầu của Washington.
Phân tích:
- Tác động đến thị trường năng lượng: Việc Trung Quốc dừng nhập khẩu dầu và khí đốt từ Mỹ (giảm 90% nhập khẩu dầu Mỹ) và chuyển sang Canada có thể gây áp lực lên giá dầu thô toàn cầu. Giá dầu Brent đã giảm xuống khoảng 62,80 USD/thùng do lo ngại cầu giảm từ Trung Quốc.
- Chuỗi cung ứng toàn cầu: Căng thẳng thương mại làm gián đoạn chuỗi cung ứng, đặc biệt trong các ngành công nghiệp như công nghệ, ô tô và nông sản. Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến thay thế khi các đơn hàng dệt may, thủy sản và thép chuyển từ Trung Quốc sang. Tuy nhiên, thép dư thừa từ Trung Quốc có thể gây áp lực cạnh tranh trong khu vực Đông Nam Á.
- Rủi ro dài hạn: Fitch Ratings đã hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu năm 2025, với GDP Mỹ chỉ đạt 1,2% và Trung Quốc dưới 4% vào 2026. Tác động lan tỏa từ chiến tranh thương mại có thể khiến thương mại toàn cầu giảm 3-7%, đặc biệt ảnh hưởng đến các nước đang phát triển.
2. USD giảm mạnh, vàng phá đỉnh
Tình hình:
- USD suy yếu: Đồng USD giảm xuống mức thấp nhất trong 3 năm so với euro và thấp nhất 10 năm so với đồng franc Thụy Sĩ. Nguyên nhân chính là thông tin Tổng thống Trump chỉ trích và đe dọa sa thải Chủ tịch Fed Jerome Powell, làm suy yếu niềm tin vào chính sách tiền tệ của Fed.
- Vàng lập kỷ lục: Giá vàng giao ngay tăng mạnh, đạt 3.430 USD/oz, tăng 12% trong 3 tuần, nhờ vai trò trú ẩn an toàn trong bối cảnh bất ổn địa chính trị và lo ngại lạm phát.
Phân tích:
- USD và Fed dưới áp lực: Việc Trump công khai chỉ trích Powell làm gia tăng lo ngại về sự độc lập của Fed. Nếu Fed trì hoãn cắt giảm lãi suất đến cuối 2025 như dự báo của Fitch, lạm phát có thể tăng trở lại do chi phí hàng hóa tăng từ thuế quan.
- Vàng hưởng lợi: Giá vàng tăng mạnh do bất ổn thương mại – Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung thúc đẩy dòng tiền chảy vào tài sản an toàn.
- Lạm phát kỳ vọng tăng: Đại học Michigan báo cáo kỳ vọng lạm phát đạt mức cao nhất trong nhiều tháng, củng cố vị thế của vàng như công cụ chống lạm phát.
- Đồng USD yếu: Sự suy yếu của USD làm tăng sức hấp dẫn của vàng đối với nhà đầu tư quốc tế.
- Rủi ro ngắn hạn: Tuy nhiên, nếu Fed giữ lãi suất cao lâu hơn (theo biên bản diều hâu gần đây), giá vàng có thể chịu áp lực giảm do chi phí cơ hội nắm giữ vàng tăng. Báo cáo CPI tháng 3/2025 cho thấy lạm phát giảm xuống 2,4%, thấp hơn dự báo, có thể làm dịu áp lực tăng giá vàng trong ngắn hạn.
3. Chỉ số LEI giảm mạnh, dự báo GDP Mỹ 2025 ảm đạm
Tình hình:
- Chỉ số LEI (Leading Economic Index) của Mỹ giảm 0,7%, báo hiệu nguy cơ suy thoái kinh tế tăng cao.
- Dự báo GDP: Conference Board hạ dự báo tăng trưởng GDP Mỹ năm 2025 xuống 1,6%, thấp hơn đáng kể so với mức 2,5% của năm 2024.
Phân tích:
- Nguy cơ suy thoái: Sự sụt giảm của chỉ số LEI phản ánh tâm lý bi quan của doanh nghiệp và người tiêu dùng. Dữ liệu từ Đại học Michigan cho thấy tâm lý người tiêu dùng Mỹ suy giảm, kết hợp với thuế quan thương mại làm tăng chi phí nhập khẩu, có thể làm giảm tiêu dùng và đầu tư.
- Chính sách tiền tệ khó khăn: Fed đang đối mặt với bài toán lạm phát và tăng trưởng. Nếu cắt giảm lãi suất quá sớm, lạm phát có thể bùng phát do thuế quan đẩy giá hàng hóa tăng. Ngược lại, giữ lãi suất cao có thể kìm hãm tăng trưởng, đẩy kinh tế Mỹ vào suy thoái. JPMorgan ước tính xác suất suy thoái là 60%, dù Goldman Sachs lạc quan hơn với 45%.
- Tác động toàn cầu: Tăng trưởng chậm của Mỹ, kết hợp với suy giảm ở Trung Quốc và khu vực đồng euro (dự báo dưới 1%), sẽ kéo tăng trưởng toàn cầu xuống dưới 2% trong 2025 – mức thấp nhất kể từ 2009 (ngoại trừ giai đoạn đại dịch).
4. Tổng kết và triển vọng
Thị trường tài chính biến động mạnh: Chiến tranh thương mại Mỹ – Trung, cùng với bất ổn chính sách tiền tệ của Fed, đang tạo ra tâm lý phòng thủ. Các chỉ số chứng khoán toàn cầu (Dow Jones, S&P 500, Nikkei, DAX) đồng loạt giảm, trong khi vàng và trái phiếu chính phủ được săn đón.
Cơ hội cho Việt Nam: Việt Nam đang hưởng lợi từ sự dịch chuyển chuỗi cung ứng, với xuất khẩu dệt may, thủy sản và cà phê sang Mỹ tăng mạnh. Tuy nhiên, cần đầu tư vào công nghệ xanh và cơ sở hạ tầng để duy trì lợi thế cạnh tranh.
5. Khuyến nghị nhà đầu tư:
- Ngắn hạn: Tăng nắm giữ HĐ kỳ hạn các sản phẩm ít chịu tác động bởi thuế quan như: cà phê Robusta, Cao Su TSR20, vàng và trái phiếu để phòng ngừa rủi ro. Theo dõi sát báo cáo CPI và quyết định lãi suất của Fed, ECB, PBoC trong tuần tới.
- Dài hạn: Đa dạng hóa danh mục, chú ý các nhóm ít ảnh hưởng như: nguyên liêu công nghiêp.
- Rủi ro cần lưu ý: Biến động địa chính trị (Mỹ – Trung, Mỹ – Nhật), lạm phát tăng trở lại, và nguy cơ suy thoái kinh tế Mỹ.
Bùi Văn Phi Long
