Dựa trên thông tin về thị trường cà phê của TVT tuần 17 năm 2025 (28/04–03/05/2025), Ông Bùi Văn Phi Long sẽ phân tích sâu hơn về diễn biến giá, các yếu tố ảnh hưởng, phân tích kỹ thuật, và đưa ra nhận định chi tiết hơn về xu hướng thị trường, đồng thời bổ sung các góc nhìn để giải thích rõ hơn các động lực và rủi ro.
1. Diễn biến giá cả
Tổng quan:
- Cà phê Arabica (kỳ hạn tháng 7/2025, sàn New York): Kết thúc tuần ở mức 399,85 cent/lb, tăng 27,25 cent (+7,3%), đạt đỉnh 7 tuần.
- Cà phê Robusta (kỳ hạn tháng 7/2025, sàn London): Đóng cửa ở mức 5.415 USD/tấn, tăng 138 USD (+2,6%) so với mức 5.277 USD/tấn tuần trước.
- Chênh lệch giá Arabica-Robusta: Mở rộng lên 153 cent/pound, do Arabica tăng mạnh hơn Robusta.
Phân tích:
- Arabica tăng mạnh: Mức tăng 7,3% trong tuần là đáng kể, phản ánh lo ngại về nguồn cung từ Brazil – nước sản xuất Arabica lớn nhất thế giới. Đỉnh 7 tuần cho thấy tâm lý thị trường đang nghiêng về phía mua (bullish) do các yếu tố cơ bản (sản lượng giảm) và vĩ mô (nguy cơ thuế nhập khẩu Mỹ).
- Robusta tăng nhẹ: Mức tăng 2,6% cho thấy áp lực tăng giá, nhưng yếu hơn Arabica. Điều này có thể do dự báo sản lượng Robusta Brazil tăng (+7,3%) gây áp lực giảm giá, dù nguồn cung từ Việt Nam và Indonesia thắt chặt.
- Chênh lệch giá mở rộng: Chênh lệch 153 cent/pound phản ánh sự khác biệt trong động lực cung-cầu. Arabica được hưởng lợi từ lo ngại nguồn cung Brazil, trong khi Robusta chịu áp lực từ dự báo sản lượng tăng và tồn kho ICE tăng. Tuy nhiên, chênh lệch này cũng có thể thúc đẩy người tiêu dùng chuyển sang Robusta (giá rẻ hơn), làm tăng nhu cầu Robusta trong tương lai.
2. Các yếu tố ảnh hưởng chính
a. Cung – cầu toàn cầu
Brazil:
- Arabica: Rabobank dự báo vụ 2025/26 giảm 13,6% xuống 38,1 triệu bao, do thời tiết khô hạn ảnh hưởng đến giai đoạn ra hoa. Hợp tác xã Cooxupé xác nhận nhiệt độ cao và lượng mưa thấp trong tháng trước làm giảm năng suất. Đây là yếu tố cơ bản chính đẩy giá Arabica tăng mạnh.
- Robusta: Dự báo sản lượng tăng 7,3% lên 24,7 triệu bao, tạo áp lực giảm giá Robusta. Tuy nhiên, Brazil chỉ chiếm khoảng 15–20% sản lượng Robusta toàn cầu, nên tác động này có thể bị hạn chế nếu nguồn cung từ các nước khác (Việt Nam, Indonesia) tiếp tục thắt chặt.
- Phân tích sâu hơn: Thời tiết bất lợi ở Brazil không chỉ ảnh hưởng vụ 2025/26 mà có thể kéo dài sang các vụ sau nếu khô hạn tiếp diễn (ví dụ: do La Niña). Tuy nhiên, báo cáo chưa đề cập đến các vùng trồng khác (như Colombia, Honduras) có thể bù đắp phần nào nguồn cung Arabica.
Việt Nam:
- Xuất khẩu quý 1/2025: Đạt 495.780 tấn, giảm 15,3% về lượng nhưng tăng 45,8% về giá trị (2,81 tỷ USD), nhờ giá cà phê toàn cầu tăng. Xuất khẩu sang Mỹ (thị trường lớn) đạt 32.395 tấn, giảm 13% về lượng nhưng tăng 51% về giá trị.
- Giá nội địa: Giá cà phê nhân giảm nhẹ xuống 130.000–130.500 đồng/kg (khoảng 5,00–5,02 USD/kg) từ mức 132.700–133.700 đồng/kg tuần trước, do nông dân bán ra để lấy tiền chăm sóc vườn cây.
- Phân tích sâu hơn: Việc xuất khẩu giảm về lượng nhưng tăng giá trị phản ánh giá cà phê toàn cầu ở mức cao lịch sử, nhưng cũng cho thấy áp lực nguồn cung từ Việt Nam – nước sản xuất Robusta lớn nhất thế giới (chiếm ~40% sản lượng toàn cầu). Giá nội địa giảm nhẹ có thể do tâm lý bán ra ngắn hạn của nông dân, nhưng không đồng bộ với giá sàn London tăng, cho thấy thị trường nội địa chịu ảnh hưởng từ yếu tố thanh khoản cục bộ.
Indonesia:
- Mức trừ lùi cà phê Robusta Sumatra giảm từ 150–160 USD/tấn xuống 120 USD/tấn, do nguồn cung thắt chặt và giá London tăng.
- Phân tích sâu hơn: Indonesia là nước sản xuất Robusta lớn thứ ba (sau Việt Nam và Brazil). Việc thu hẹp mức trừ lùi cho thấy nguồn cung Robusta tại đây đang giảm, có thể do thời tiết hoặc nông dân giữ hàng chờ giá cao hơn. Điều này hỗ trợ giá Robusta tăng, bất chấp dự báo sản lượng Brazil tăng.
Tồn kho:
- Arabica (ICE): Tăng lên 822.021 bao, cao nhất trong 2,5 tháng.
- Robusta (ICE): Tăng lên 4.272 lô, cao nhất trong 2 tuần.
- Phân tích sâu hơn: Mức tồn kho tăng có thể làm giảm áp lực tăng giá trong ngắn hạn, đặc biệt với Robusta. Tuy nhiên, so với lịch sử, mức tồn kho này vẫn thấp (ví dụ: tồn kho Arabica ICE từng đạt 2 triệu bao vào năm 2020). Điều này cho thấy tồn kho hiện tại chưa đủ để bù đắp nguồn cung giảm từ Brazil (Arabica) hay Việt Nam (Robusta), nên giá vẫn có xu hướng tăng.
b. Yếu tố vĩ mô và địa chính trị
Nguy cơ áp thuế tại Mỹ: Hiệp hội Cà phê Quốc gia Hoa Kỳ (NCA) cho biết ngành cà phê đóng góp 343 tỷ USD mỗi năm cho kinh tế Mỹ, với 75% người Mỹ uống cà phê thường xuyên. Việc áp thuế nhập khẩu có thể khiến giá cà phê tại Mỹ tăng ít nhất 50%.
Hiệp hội Cà phê Quốc gia Hoa Kỳ (NCA) cho biết ngành cà phê đóng góp 343 tỷ USD mỗi năm cho kinh tế Mỹ, với 75% người Mỹ uống cà phê thường xuyên. Việc áp thuế nhập khẩu có thể khiến giá cà phê tại Mỹ tăng ít nhất 50%.
Phân tích sâu hơn: Mỹ là thị trường tiêu thụ cà phê lớn nhất thế giới, nhập khẩu chủ yếu từ Brazil, Việt Nam, và Colombia. Cà phê nhập khẩu hiện được miễn thuế do Mỹ không sản xuất cà phê thương mại. Nếu thuế được áp dụng (ví dụ: 10–20% như một phần của chính sách bảo hộ), chi phí sẽ chuyển sang người tiêu dùng, làm tăng giá bán lẻ và có thể giảm nhu cầu. Tuy nhiên, báo cáo chưa làm rõ xác suất áp thuế hoặc thời điểm triển khai, khiến nhận định này thiếu cụ thể.
Tác động đến Việt Nam: Xuất khẩu sang Mỹ giảm về lượng nhưng tăng giá trị cho thấy giá cao bù đắp cho sản lượng giảm. Tuy nhiên, nếu thuế được áp dụng, Việt Nam có thể mất lợi thế cạnh tranh, đặc biệt khi cà phê Robusta có giá thấp hơn Arabica.
c. Phân tích kỹ thuật
Robusta:
- Giá hiện tại (5.415 USD/tấn) vượt mức trung bình động 50 phiên (MA50), xác nhận xu hướng tăng mạnh (bullish).
- Mức kháng cự tiếp theo: 5.586 USD/tấn.
Phân tích sâu hơn: Việc vượt MA50 là tín hiệu tích cực, cho thấy động lượng tăng giá mạnh. Tuy nhiên, cần xem xét các chỉ báo khác:
- RSI (Relative Strength Index): Nếu RSI vượt 70, thị trường có thể vào vùng quá mua (overbought), báo hiệu rủi ro điều chỉnh.
- Khối lượng giao dịch: Nếu giá tăng kèm khối lượng lớn, xu hướng tăng sẽ bền vững hơn. Ngược lại, nếu khối lượng thấp, giá có thể sớm điều chỉnh.
- Mức kháng cự 5.586 USD/tấn: Đây là mức tâm lý quan trọng. Nếu giá vượt qua với lực mua mạnh, mục tiêu tiếp theo có thể là 5.800 USD/tấn (dựa trên đỉnh lịch sử gần đây). Ngược lại, nếu không vượt được, giá có thể quay về vùng hỗ trợ 5.200–5.300 USD/tấn.
Arabica:
- Giá đạt đỉnh 7 tuần (399,85 cent/lb), hướng đến vùng kháng cự 410–420 cent/lb.
- Phân tích sâu hơn: Arabica đang trong xu hướng tăng mạnh, được hỗ trợ bởi lo ngại nguồn cung Brazil. Tuy nhiên, mức giá hiện tại gần ngưỡng tâm lý 400 cent/lb, có thể kích hoạt lực chốt lời (profit-taking). Các chỉ báo như MACD (nếu dương và mở rộng) hoặc Bollinger Bands (nếu giá chạm dải trên) có thể xác nhận xu hướng tăng tiếp tục hay điều chỉnh.
3. Nhận định xu hướng tuần 18/2025
a. Arabica
- Xu hướng: Tăng mạnh, nhờ lo ngại nguồn cung Brazil (sản lượng giảm 13,6%) và nguy cơ áp thuế Mỹ.
- Mức kháng cự: 410–420 cent/lb. Nếu vượt qua, mục tiêu tiếp theo là 430 cent/lb (đỉnh năm 2024).
Rủi ro:
- Đà tăng “quá nóng” có thể dẫn đến điều chỉnh ngắn hạn, đặc biệt nếu RSI vào vùng quá mua.
- Tồn kho tăng (822.021 bao) có thể làm giảm áp lực tăng giá nếu không có thêm tin xấu từ Brazil.
Yếu tố cần theo dõi:
- Báo cáo thời tiết Brazil (mưa hoặc khô hạn tiếp diễn).
- Diễn biến chính sách thuế của Mỹ.
b. Robusta
- Xu hướng: Tăng, nhưng yếu hơn Arabica, do nguồn cung thắt chặt từ Việt Nam và Indonesia bù đắp phần nào dự báo sản lượng Brazil tăng.
- Mức kháng cự: 5.586 USD/tấn. Nếu vượt qua, mục tiêu là 5.800 USD/tấn.
Rủi ro:
- Tồn kho ICE tăng (4.272 lô) có thể khuyến khích chốt lời.
- Dự báo sản lượng Brazil tăng (+7,3%) có thể gây áp lực giảm giá nếu các nước khác không cắt giảm nguồn cung.
Yếu tố cần theo dõi:
- Sản lượng thực tế từ Việt Nam (vụ thu hoạch bắt đầu từ tháng 10/2025).
- Mức trừ lùi tại Indonesia (nếu tiếp tục thu hẹp, giá Robusta sẽ được hỗ trợ).
c. Chênh lệch giá Arabica-Robusta
- Chênh lệch 153 cent/pound có thể tiếp tục mở rộng nếu Arabica duy trì đà tăng. Tuy nhiên, nếu chênh lệch quá lớn, người tiêu dùng có thể chuyển sang Robusta (giá rẻ hơn), làm tăng nhu cầu Robusta và hỗ trợ giá.
4. Khuyến nghị chi tiết
a. Doanh nghiệp xuất khẩu
Theo dõi tỷ giá và thuế: Biến động tỷ giá USD/VND và nguy cơ áp thuế Mỹ có thể ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận. Doanh nghiệp nên sử dụng công cụ phòng ngừa rủi ro (hedging) trên sàn ICE.
Chiến lược bán hàng: Với giá Robusta đang cao (5.415 USD/tấn), nên bán từng phần để tận dụng giá tốt, nhưng giữ một phần hàng chờ giá vượt 5.586 USD/tấn. Với Arabica, có thể bán khi giá chạm 410–420 cent/lb để chốt lời.
b. Nhà đầu tư
Vị thế mua (long): Tận dụng nhịp điều chỉnh (nếu có) để mua vào, đặc biệt với Robusta tại vùng hỗ trợ 5.200–5.300 USD/tấn hoặc Arabica tại 390–395 cent/lb.
Chốt lời ngắn hạn: Đặt mục tiêu chốt lời tại 5586 USD/tấn (Robusta) và 410–420 cent/lb (Arabica). Đặt cắt lỗ (stop-loss) tại 5.100 USD/tấn (Robusta) và 380 cent/lb (Arabica) để hạn chế rủi ro.
Theo dõi chỉ báo kỹ thuật: RSI, MACD, và khối lượng giao dịch để đánh giá xem thị trường có quá mua hay không.
c. Nông dân
Chiến lược bán hàng: Với giá nội địa giảm nhẹ (127.000–130.500 đồng/kg), nông dân nên giữ hàng nếu có thể, chờ giá tăng lên 135.000–140.000 đồng/kg (dựa trên xu hướng giá sàn London). Nếu cần tiền mặt, chỉ bán 20–30% lượng hàng để tránh bán tháo.
Quản lý chi phí: Tận dụng giá cao để đầu tư vào chăm sóc vườn cây, đảm bảo năng suất vụ tới.
d. Nhà nhập khẩu/rang xay
Dự trữ hàng: Với nguy cơ áp thuế Mỹ, nên tăng dự trữ Arabica và Robusta ở mức giá hiện tại để tránh chi phí cao hơn trong tương lai.
Chuyển đổi sản phẩm: Nếu giá Arabica tiếp tục tăng, cân nhắc tăng tỷ lệ Robusta trong hỗn hợp cà phê để giảm chi phí.
5. Đề xuất phân tích bổ sung
Để hiểu rõ hơn thị trường, cần theo dõi:
- Báo cáo thời tiết dài hạn: Tác động của La Niña/El Niño đến Brazil, Việt Nam, và Indonesia trong 6–12 tháng tới.
- Sản lượng các nước khác: Colombia, Ethiopia (Arabica), Uganda (Robusta) có thể bù đắp nguồn cung giảm từ Brazil hoặc Việt Nam.
- Chính sách thuế Mỹ: Xác suất và mức thuế cụ thể (10%, 20%?) để đánh giá tác động lên giá và nhu cầu.
- Nhu cầu tiêu thụ: Liệu giá cao có làm giảm tiêu thụ tại Mỹ/EU, hay nhu cầu vẫn mạnh do thói quen uống cà phê (75% người Mỹ uống thường xuyên)?
6. Kết luận
Thị trường cà phê tuần 17/2025 cho thấy xu hướng tăng giá, với Arabica tăng mạnh hơn Robusta do lo ngại nguồn cung Brazil và nguy cơ áp thuế Mỹ. Robusta duy trì đà tăng nhờ nguồn cung thắt chặt từ Việt Nam và Indonesia, nhưng chịu áp lực từ sản lượng Brazil tăng và tồn kho ICE tăng. Phân tích kỹ thuật xác nhận xu hướng tăng, nhưng rủi ro điều chỉnh tồn tại nếu thị trường quá mua. Các bên liên quan (doanh nghiệp, nhà đầu tư, nông dân) cần theo dõi sát thời tiết, chính sách thuế, và chỉ báo kỹ thuật để đưa ra quyết định tối ưu. Trong tuần 18/2025, giá có thể tiếp tục tăng, nhưng cần thận trọng với nhịp điều chỉnh ngắn hạn.
Bùi Văn Phi Long
